Thương mại điện tử xuyên biên giới – Động lực mới cho tăng trưởng xuất khẩu bền vững

31.07.2025

Trong bối cảnh kinh tế số toàn cầu phát triển mạnh mẽ, chuyển đổi số và thương mại điện tử đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng không gian xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt Nam. Định hướng này đã được Chính phủ xác định rõ tại Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2021–2025, theo đó thương mại điện tử được xem là lĩnh vực tiên phong trong ứng dụng công nghệ số, góp phần hiện đại hóa mô hình sản xuất – phân phối và tạo nền tảng cho tăng trưởng xuất khẩu theo hướng bền vững.

Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển thương mại điện tử gắn với xuất khẩu, việc xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử đồng bộ, kết nối từ trong nước ra thị trường quốc tế có ý nghĩa then chốt. Thực tiễn cho thấy, không một doanh nghiệp hay tổ chức đơn lẻ nào có thể tự mình giải quyết đầy đủ các yếu tố phức tạp của thương mại điện tử xuyên biên giới, từ nền tảng công nghệ, logistics, thanh toán, đến chính sách, dữ liệu thị trường và năng lực vận hành. Do đó, hệ sinh thái thương mại điện tử cần được hình thành trên cơ sở sự tham gia và phối hợp chặt chẽ của các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp sản xuất – xuất khẩu, đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ, logistics, tài chính, cùng các tổ chức đào tạo và mạng lưới truyền thông, tạo nên một chỉnh thể vận hành linh hoạt, có khả năng thích ứng và phát triển lâu dài.

Trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều chương trình và giải pháp nhằm thúc đẩy hình thành hệ sinh thái thương mại điện tử bền vững tại Việt Nam. Trọng tâm của các hoạt động này là hoàn thiện khuôn khổ thể chế, tạo môi trường pháp lý thuận lợi; nâng cao năng lực cho cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, thông qua đào tạo và tư vấn chuyên sâu; phát triển hạ tầng số với các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt, logistics thông minh, ứng dụng trí tuệ nhân tạo; đồng thời đẩy mạnh hợp tác quốc tế và thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới để mở rộng kênh xuất khẩu.

Trong thời gian tới, các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp trong lĩnh vực thương mại điện tử tiếp tục được đẩy mạnh, trong đó nổi bật là Diễn đàn Ứng dụng Thương mại điện tử và Công nghệ số Việt Nam năm 2025, dự kiến tổ chức vào đầu tháng 9 năm 2025 tại Thành phố Hồ Chí Minh. Diễn đàn được tổ chức trong khuôn khổ chuỗi sự kiện kết nối chuỗi cung ứng hàng hóa quốc tế, hướng tới mục tiêu tạo không gian trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và kết nối hợp tác giữa các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp trong lĩnh vực thương mại điện tử và công nghệ số. Nội dung Diễn đàn tập trung vào bốn nhóm chủ đề chính gồm: thương mại điện tử và thương mại điện tử xuyên biên giới; logistics; giải pháp công nghệ số cho doanh nghiệp; và các mô hình tài chính số phục vụ hoạt động thương mại điện tử.

Với sự phối hợp của mạng lưới cơ quan đại diện thương mại Việt Nam ở nước ngoài, Diễn đàn dự kiến thu hút hàng trăm đoàn doanh nghiệp quốc tế đến tìm hiểu cơ hội hợp tác, nhập khẩu hàng hóa và đầu tư tại Việt Nam. Đây là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp trong nước trực tiếp tiếp cận các đối tác tiềm năng trong lĩnh vực thương mại điện tử xuyên biên giới, logistics và chuyển giao công nghệ, qua đó từng bước mở rộng thị trường xuất khẩu và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo đánh giá của các chuyên gia, thương mại điện tử xuyên biên giới không chỉ dừng lại ở việc đưa sản phẩm lên các nền tảng trực tuyến, mà đòi hỏi doanh nghiệp phải từng bước làm chủ chuỗi giá trị số, từ xây dựng dữ liệu khách hàng, tổ chức vận hành đa thị trường, triển khai hoạt động tiếp thị số, đến cung cấp dịch vụ hậu mãi phù hợp với từng thị trường. Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam khi tham gia thương mại điện tử quốc tế vẫn gặp khó khăn trong quản trị logistics xuyên biên giới, xử lý đơn hàng đa thị trường và thiếu dữ liệu phân tích hành vi tiêu dùng, dẫn đến hiệu quả cạnh tranh chưa cao.

Trong bối cảnh công nghệ số phát triển nhanh chóng, việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực nội tại để chủ động điều phối, tối ưu hóa và đo lường hiệu quả hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới có ý nghĩa quyết định. Thông qua các chương trình thí điểm và hợp tác với các đối tác vận hành quốc tế, nhiều mô hình xuất khẩu hàng hóa qua thương mại điện tử đang từng bước được triển khai, mở ra hướng đi mới cho doanh nghiệp Việt trong quá trình mở rộng thị trường và nâng cao giá trị xuất khẩu.

Diễn đàn Ứng dụng Thương mại điện tử và Công nghệ số Việt Nam năm 2025 được kỳ vọng không chỉ là nơi cập nhật xu hướng công nghệ và chính sách, mà còn là không gian kết nối hợp tác kinh doanh, phát triển giải pháp và thu hút nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực thương mại điện tử và kinh tế số. Qua đó, góp phần thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển xuất khẩu bền vững của Việt Nam trong giai đoạn tới.

Mai Trang

In bài Share