Xuất nhập khẩu duy trì tăng trưởng, song áp lực ngày càng lớn

Thời gian qua, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục ghi nhận những kết quả tích cực, với tổng kim ngạch đạt mức cao và cán cân thương mại duy trì trạng thái thặng dư. Tuy nhiên, triển vọng xuất khẩu trong thời gian tới được dự báo sẽ đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do kinh tế toàn cầu phục hồi chậm, bất ổn tại một số khu vực, cùng việc một số thị trường lớn điều chỉnh chính sách thương mại và áp dụng các biện pháp thuế quan, phòng vệ thương mại mới.

Trước bối cảnh đó, Chính phủ xác định yêu cầu cấp thiết là chủ động thích ứng linh hoạt, nâng cao năng lực chống chịu của nền kinh tế, đồng thời tiếp tục coi xuất khẩu và phát triển thị trường ngoài nước là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng.

Bộ Công Thương giữ vai trò trung tâm trong phát triển thị trường

Theo Chỉ thị, Bộ Công Thương được giao chủ trì theo dõi sát diễn biến thị trường và chính sách thương mại của các nước, đối tác; kịp thời tham mưu, đề xuất và triển khai các giải pháp phù hợp nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xuất khẩu. Trọng tâm là đẩy mạnh khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do đã ký kết; tăng cường kết nối doanh nghiệp, xúc tiến thương mại chuyên sâu theo ngành hàng và thị trường trọng điểm; đồng thời thúc đẩy đàm phán, mở rộng mạng lưới các hiệp định thương mại tự do với những khu vực còn nhiều tiềm năng.

Bên cạnh đó, các chương trình xúc tiến thương mại quy mô lớn tiếp tục được triển khai theo hướng đổi mới nội dung, phương thức, gắn chặt với nhu cầu sản xuất trong nước, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số và thương mại điện tử. Hệ thống Thương vụ, Văn phòng xúc tiến thương mại và các trung tâm giới thiệu sản phẩm Việt Nam ở nước ngoài được yêu cầu phát huy vai trò hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường, kết nối đối tác, quảng bá sản phẩm và thương hiệu Việt Nam.

Nâng cao chất lượng, giá trị gia tăng và tính bền vững của hàng xuất khẩu

Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình xuất nhập khẩu, tăng cường số hóa và phát triển hạ tầng logistics hiện đại nhằm giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp. Đồng thời, thúc đẩy liên kết giữa doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu.

Đối với lĩnh vực nông nghiệp, trọng tâm là phát triển vùng nguyên liệu ổn định, nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh bảo quản và chế biến sâu, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn thực phẩm và yêu cầu phát triển bền vững của thị trường nhập khẩu. Việc biên soạn và phổ biến các tài liệu hướng dẫn về tiêu chuẩn, quy định SPS, TBT và yêu cầu thị trường được xác định là giải pháp quan trọng nhằm hỗ trợ doanh nghiệp chủ động thích ứng và giảm thiểu rủi ro trong xuất khẩu.

Phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp

Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường phối hợp trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; kiểm soát chất lượng hàng hóa xuất nhập khẩu; bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ; điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá linh hoạt; đồng thời đẩy nhanh phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, kho bãi và logistics phục vụ xuất khẩu.

Chính quyền địa phương được giao chủ động rà soát, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và dự án đầu tư, thu hút đầu tư có chọn lọc, gắn với mục tiêu phát triển sản xuất xuất khẩu bền vững. Các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp cần nâng cao tính chủ động trong nắm bắt thông tin thị trường, cải tiến mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu và phát triển các sản phẩm xanh, thân thiện môi trường, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường quốc tế.

Mai Trang