Điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp dệt may Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị quốc tế

12.08.2023

Trước thềm Chuỗi sự kiện “Kết nối chuỗi cung ứng hàng hoá quốc tế” - Viet Nam International Sourcing 2023, Tổng giám đốc Aeon TopValu Việt Nam Shiotani Yuichiro đặt nhiều kỳ vọng khi tham dự vào đại sự kiện này, đồng thời chia sẻ nhiều nhận định về ngành dệt may trong nước và con đường để vượt qua những khó khăn nội tại, qua đó tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

 

Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) trong 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu dệt may của Việt Nam chỉ đạt 18,6 tỷ USD, giảm 17,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xuất khẩu 5 tháng đầu năm 2023 sang các thị trường lớn hầu hết đều giảm: Hoa Kỳ giảm 27,1%; EU giảm 6,2%; Hàn Quốc giảm 2%; Canada giảm 10,9%,… riêng Nhật Bản tăng 6,6%.

Trước sự sụt giảm kim ngạch xuất khẩu tương đối lớn của các thị trường chủ lực, ông Đỗ Mạnh Quyền - Trưởng Chi nhánh Thương vụ, Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Houston, Hoa Kỳ khuyến nghị, doanh nghiệp ngành hàng cần tìm kênh phân phối lớn, cần tìm đến các thị trường ngách để xuất khẩu, đồng thời, nên tìm đến các hoạt động xúc tiến thương mại để ký kết hợp đồng tư vấn và có cơ hội giải quyết hàng tồn kho, hàng lẻ.

Doanh nghiệp dệt may Việt Nam làm gì nâng cao vị thế
Xuất khẩu 5 tháng đầu năm 2023 sang các thị trường lớn hầu hết đều giảm: Hoa Kỳ giảm 27,1%; EU giảm 6,2%; Hàn Quốc giảm 2%; Canada giảm 10,9%,… riêng Nhật Bản tăng 6,6%.

Thị trường Nhật Bản ưu tiên các sản phẩm tích hợp

Tại thị trường Nhật Bản, Tổng giám đốc Aeon TopValu Việt Nam Shiotani Yuichiro cho rằng, so với 30 năm trước đây, quy mô ngành may mặc Nhật Bản đã thu hẹp hơn một nửa. Tuy nhiên, sau đại dịch Covid-19, nhóm đồ may mặc trong nhà và sản phẩm phục vụ hoạt động ngoài trời, du lịch có mức tăng trưởng ấn tượng, qua đó góp phần phục hồi quy mô thị trường, tiến dần đến mức tương đương năm 2019.

Đặc trưng thị trường Nhật Bản những năm gần đây là nhận thức của người tiêu dùng về Các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) đang ngày càng được nâng cao. Các sản phẩm may mặc tái chế (recycle), tái sử dụng (re-use), sửa chữa lại (repair) đang rất sôi động và hiện đang tăng trưởng ở mức 135% so với thời điểm 10 năm trước.

Do vậy, Aeon đang rất chú trọng vào những sản phẩm may mặc có tính năng tích hợp, ví dụ như chống tia UV, chống thấm nước... Bên cạnh đó, Aeon cũng nắm bắt xu hướng đối với sản phẩm làm từ bông hữu cơ, polyester tái chế để áp dụng vào các sản phẩm của mình và mong muốn tìm kiếm nhiều hơn nữa các đối tác cùng tầm nhìn trên tại Việt Nam.

Với Aeon, để có thể trở thành nhà cung ứng sản phẩm cho các cửa hàng của Aeon thì chỉ đơn giản là  đáp ứng được nhu cầu của khách hàng và sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng theo tiêu chuẩn của thế giới. Tuy nhiên, Aeon cũng có những quy định riêng về quy trình sản xuất, phương thức quản lý, xây dựng dựa trên phản ánh của khách hàng về nhu cầu khi tới mua sắm tại hệ thống cửa hàng Aeon. Về giá cả, Aeon cũng cân nhắc để làm thế nào có thể mang đến cho khách hàng mức giá tương xứng với chất lượng sản phẩm.

Ngành dệt may Việt Nam cần chuyển đổi mô hình sản xuất

Theo quan điểm cá nhân của Tổng giám đốc Aeon TopValu Việt Nam Shiotani Yuichiro, sản phẩm may mặc có khả năng cạnh tranh là sản phẩm đến từ quy trình sản xuất tích hợp. Thực tế ngành dệt may cho thấy rất khó để cải thiện khả năng cạnh tranh thông qua phát triển theo chiều rộng để tăng số lượng đơn vị sản xuất hoặc hạ giá thành sản phẩm.

“Trong lĩnh vực dệt may tại Nhật Bản, các nhà máy vận hành theo mô hình dây chuyền lao động đã bị đóng cửa hoàn toàn và hiện nay chỉ còn lại các nhà máy sản xuất tích hợp. Đây là bài học mà ngành dệt may Nhật Bản đã đúc rút ra từ nhiều năm trước.” - Ông Shiotani Yuichiro chia sẻ.

Doanh nghiệp dệt may Việt Nam làm gì nâng cao vị thế
Doanh nghiệp dệt may Việt Nam cần nỗ lực chuyển đổi sang mô hình sản xuất tích hợp để tối ưu hoá quy trình và tăng cường hiệu quả sản xuất, đồng thời cho phép kiểm soát tốt hơn chuỗi cung ứng và quy trình sản xuất

Do vậy, lời khuyên từ đại diện Aeon tại Việt Nam là doanh nghiệp cần nỗ lực chuyển đổi sang mô hình sản xuất tích hợp để tối ưu hoá quy trình và tăng cường hiệu quả sản xuất, đồng thời cho phép kiểm soát tốt hơn chuỗi cung ứng và quá trình sản xuất.

Sản xuất tích hợp cũng cho phép tăng cường tính linh hoạt để nhanh chóng thích ứng với sự biến đổi của thị trường và yêu cầu của khách hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đổi mới công nghệ và quy trình sản xuất. Các nhà máy có thể nhanh chóng áp dụng các công nghệ mới và cải tiến quy trình để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Sản xuất tích hợp cũng sẽ giúp ngành dệt may tạo ra những sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng với chất lượng cao, đáp ứng được yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế. Điều này giúp nâng cao vị thế cạnh tranh của ngành và tăng cường khả năng xuất khẩu cho sản phẩm dệt may Việt Nam.

Ngoài ra, theo ông Shiotani Yuichiro, một trong những điều kiện tiên quyết để ngành dệt may Việt Nam bắt kịp trình độ thế giới và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu đó là cải thiện năng lực sản xuất vải. Cho đến nay, đa số doanh nghiệp trong nước phải nhập khẩu vải và chỉ thực hiện công đoạn gia công xuất khẩu.

Đối với sản phẩm may mặc, chi phí vải có thể chiếm đến 70-80% giá trị thành phẩm, do vậy lợi thế cạnh tranh giữa các cơ sở gia công là giá nhân công. Tuy nhiên, hiện nay chi phí nhân công tại Việt Nam lại cao hơn các nước lân cận, trong khi năng suất lại không cao hơn.

Vì vậy, nếu phải nhập khẩu vải và thực hiện gia công đơn giản, khi chi phí phân phối tăng, doanh nghiệp trong nước sẽ gặp rất nhiều áp lực khi so sánh với các quốc gia cạnh tranh như Campuchia, Myanmar, Bangladesh, Ấn Độ. Để cải thiện năng lực cạnh tranh, điều cần thiết nhất trong thời gian tới là phải dần tự chủ ngành sản xuất vải.

Tăng cường tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại

Thời gian tới, để hỗ trợ các doanh nghiệp dệt may vượt qua thách thức, tận dụng được những cơ hội từ thị trường Nhật Bản nói riêng và các thị trường khác nói chung, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đề nghị các hiệp hội, ngành hàng chủ động hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp trong xây dựng, điều chỉnh chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh, xúc tiến thương mại phù hợp với nhu cầu và năng lực của mỗi đơn vị, chủ động chuyển đổi sản xuất, kinh doanh phù hợp với xu hướng thị trường. Đặc biệt, chuyển đổi xuất khẩu xanh, bền vững; tập trung cung cấp thông tin về hoạt động của doanh nghiệp, trao đổi kịp thời với các đơn vị thuộc Bộ Công Thương và các Bộ ngành liên quan, các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để phân phối thực hiện có hiệu quả.

Đối với các doanh nghiệp dệt may Việt Nam, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải lưu ý cần tuân thủ nghiêm túc, đầy đủ quy định, chính sách của Nhà nước, hướng dẫn của Bộ, ngành trong tổ chức sản xuất kinh doanh và hoạt động xuất nhập khẩu, bảo đảm truy xuất nguồn gốc và quy trình, quy định, yêu cầu, điều kiện của các thị trường ngoài nước.

Doanh nghiệp dệt may Việt Nam làm gì nâng cao vị thế
Để tận dụng được những cơ hội hiếm hoi từ các thị trường nhập khẩu, doanh nghiệp dệt may Việt Nam cần xây dựng, điều chỉnh chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh, xúc tiến thương mại phù hợp với nhu cầu và năng lực của mỗi đơn vị, chủ động chuyển đổi sản xuất, kinh doanh phù hợp với xu hướng thị trường.

Bộ Công Thương sẽ tăng cường phối hợp với các vụ thị trường ngoài nước, các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài thường xuyên cập nhật, kịp thời cung cấp thông tin và dự báo xu hướng thị trường, tổ chức có hiệu quả công tác tư vấn, xúc tiến thương mại cho các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia hoạt động xúc tiến thương mại hiệu quả.

Từ ngày 13-15/9/2023 sắp tới, Bộ Công Thương chủ trì tổ chức Chuỗi sự kiện "Kết nối chuỗi cung ứng hàng hoá quốc tế" - Viet Nam International Sourcing 2023 tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Sài Gòn (SECC), thành phố Hồ Chí Minh.

Chuỗi sự kiện "Kết nối chuỗi cung ứng hàng hoá quốc tế" - Viet Nam International Sourcing 2023 được tổ chức nhằm hỗ trợ hiệu quả cho doanh nghiệp trong nỗ lực tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu, thích ứng với xu thế hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, cũng như thúc đẩy kết nối giữa các kênh phân phối, nhà nhập khẩu nước ngoài với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu trong nước.

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một trung tâm sản xuất lớn toàn cầu với khả năng cung ứng cho thị trường thế giới nhiều mặt hàng đa dạng, phong phú về chủng loại, cạnh tranh về giá cả và với chất lượng ngày càng được cải thiện.

Đồng thời, sau Đại dịch và những bất ổn địa chính trị - kinh tế gần đây, nhiều Tập đoàn, nhiều kênh phân phối bán lẻ/bán buôn đang đẩy mạnh chiến lược đa dạng hóa, đảm bảo nguồn cung bền vững và đã lựa chọn Việt Nam là địa điểm chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu của họ.

 

 

Thái Sơn

 

In bài Share