Nông sản Việt Nam: Từ xuất khẩu thô sang chinh phục chuỗi giá trị toàn cầu
Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng khẳng định, nông sản Việt Nam đang chuyển dịch mạnh mẽ từ xuất khẩu thô sang các sản phẩm chế biến sâu, có giá trị gia tăng cao.
Phát biểu tại hội thảo "Xu hướng thị trường và cơ hội xuất khẩu nông sản, thực phẩm chế biến Việt Nam vào các hệ thống phân phối quốc tế" ngày 7/6, Thứ trưởng Phan Thị Thắng nhấn mạnh, Việt Nam đã vươn lên trở thành nhà cung cấp nông sản hàng đầu thế giới.
Cà phê, hạt điều, hạt tiêu và gạo của Việt Nam đều nằm trong top những quốc gia xuất khẩu lớn nhất toàn cầu. Các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã mang lại lợi thế cạnh tranh to lớn cho nông sản Việt, giúp thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Thực tế cho thấy xuất khẩu nông sản, thực phẩm luôn là điểm sáng của nền kinh tế. Kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản 5 tháng đầu năm 2024 ước đạt 24,14 tỷ USD, tăng trưởng ấn tượng 21% so với cùng kỳ năm 2023. Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nhật Bản tiếp tục là những thị trường xuất khẩu nông sản chủ lực của Việt Nam.
Đáng chú ý, kim ngạch xuất khẩu nhiều mặt hàng chế biến sâu đã tăng trưởng mạnh mẽ. Cà phê tăng 44,1%, gạo tăng 38,2%, rau quả tăng 28,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thứ trưởng Phan Thị Thắng cho biết thêm, Chính phủ đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ ngành nông nghiệp chuyển đổi từ xuất khẩu thô sang xuất khẩu tinh, ứng dụng công nghệ cao và thu hút đầu tư vào chế biến thực phẩm.
Tuy nhiên, ngành xuất khẩu nông sản Việt Nam cũng đang đối mặt với những thách thức lớn như:
- Tiêu chuẩn chất lượng và quy định xuất xứ ngày càng khắt khe: Các thị trường nhập khẩu ngày càng yêu cầu cao về chất lượng, an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.
- Gia tăng chủ nghĩa bảo hộ: Xung đột thương mại, địa chính trị khiến nhiều quốc gia tăng cường bảo hộ sản xuất trong nước, gây khó khăn cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.
- Xu hướng phát triển bền vững: Các thị trường chủ lực đang hướng tới giảm phát thải carbon và bảo vệ môi trường, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải nhanh chóng thích ứng.
Để vượt qua thách thức, Thứ trưởng Phan Thị Thắng kêu gọi các cơ quan chức năng chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp bền vững. Doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm, phát triển chuỗi giá trị ngành hàng để bắt kịp xu hướng thị trường quốc tế.
Việt Huy
